Middellandse Zee
Blauwvintonijn in de Middellandse Zee: goed nieuws overschaduwd door een donkere wolk.
Blauwvintonijn in de Middellandse Zee: goed nieuws overschaduwd door een donkere wolk.
Barcelona, 31 mei 2016
LIFE-platform
DG Mare heeft onlangs de opening van het visseizoen voor blauwvintonijn aangekondigd (http://ec.europa.eu/newsroom/mare/itemdetail.cfm?type=880&typeName=Press%20Release&item_id=31694). Maar achter dit goed nieuws verhaal schuilt een donker verhaal van sociaal onrecht en gemiste kansen. Honderden polyvalente kleinschalige vissers in de Middellandse Zee die traditioneel gedurende een seizoen van twee tot drie maanden met de handlijn op blauwvintonijn visten en waarbij elke visser gemiddeld één vis ving, zijn in feite uitgesloten van de visserij.
Het ene geval na het andere komt aan het licht van kleinschalige vissers die worden gediscrimineerd door oneerlijke toewijzing van quota systemen in de EU die indruisen tegen duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. Nergens is dit meer het geval dan in het geval van de blauwvintonijn in de Middellandse Zee.
Artikel 17 van het gemeenschappelijk visserijbeleid - GVB-verordening (EU) nr. 1380/2013 - vereist dat staten bij de toewijzing van vangstmogelijkheden "transparante en objectieve criteria hanteren, waaronder criteria van ecologische, sociale en economische aard". Van alle mogelijke criteria die in het artikel worden genoemd, blijven de lidstaten echter gebruik maken van historische track records bijna uitsluitend om quota toe te wijzen. Van oudsher zijn kleinschalige vissers in de meeste gevallen niet verplicht vangstgegevens bij te houden, en zijn zij dus oneerlijk gediscrimineerd tegen dit systeem.
Artikel 17 moedigt de lidstaten ook aan om binnen de hun toegewezen vangstmogelijkheden stimulansen te geven aan "vissersvaartuigen die selectief vistuig gebruiken of gebruik maken van vangsttechnieken met een verminderd milieueffect, zoals een lager energieverbruik of schade aan habitats". Een dergelijke bepaling zou kunnen worden gebruikt om beloon kleinschaligheid, milieuvriendelijke en sociaal belangrijke visserijactiviteiten, maar het blijft slapend.
De uitvoering van de potentieel revolutionaire bepalingen van artikel 17 vereist echter de politieke wil om af te stappen van een "business as usual"-aanpak. In het verleden was het GVB blind voor de kleinschalige visserij. Dit betekende dat de nadruk lag op de regulering van de grootschalige visserij met mobiel vistuig. Telkens weer zijn kleinschalige visserijactiviteiten met een geringe impact dus ten onrechte gediscrimineerd, ondanks de inherente sociale, economische en milieuvoordelen ervan.
Tonijn: een lichtend voorbeeld in een sombere Middellandse Zee.
In de Middellandse Zee schittert het herstel van de blauwvintonijnbestanden tegen een sombere achtergrond van uit de hand gelopen overbevissing. In het algemeen zijn de visbestanden in de Middellandse Zee ernstig overbevist en wordt 93% van de beoordeelde bestanden overbevist.
In 2006 werd gedacht dat de blauwvintonijn op het randje stond van uitsterven. Hoewel het nog te vroeg is om te zeggen dat de Atlantische blauwvintonijnbestanden nu duurzame niveaus hebben bereikt, voorspellen de tekenen van hun herstel veel goeds voor de tientallen commerciële visbestanden in de Middellandse Zee die in het slop zitten.
Uit wetenschappelijk advies blijkt dat de blauwvintonijnbestanden zich aan het herstellen zijn, en dit heeft de Internationale Commissie voor de instandhouding van Atlantische tonijnen (ICCAT) - het internationale orgaan dat verantwoordelijk is voor de regulering van de visserij op Atlantische tonijn (ook in de Middellandse Zee) - ertoe aangezet om een 60% toename van de totale TAC voor blauwvintonijn in de driejarige periode 2015-2017. Hierdoor bedraagt de Europese TAC voor blauwvintonijn in 2016 11.203 ton.
Het ICCAT-besluit is ook gebaseerd op verbeteringen in de controle op illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (IUU) dankzij het gebruik van nieuwe technologieën en internationale samenwerking, alsook dankzij een reeks beheersmaatregelen die sinds 2006 zijn aangenomen als onderdeel van een herstelplan voor blauwvintonijn voor het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee.
De schaduwzijde van dit goed nieuwsverhaal is dat de visserijactiviteiten die de grootste impact op de hulpbron hebben gehad en nog steeds hebben, worden beloond met aanvullend quotum - precies het tegenovergestelde van wat artikel 17 zou moeten inhouden. Ondertussen worden de kleinschalige vissers van de Middellandse Zee, die sinds hun voorouders op tonijn hebben gevist, op opmerkelijke uitzonderingen na. buitengesloten van deze grote quota give-away. Deze kleinschaliger activiteiten hebben een minimale impact op de visbestanden, maar kunnen aanzienlijke sociale en economische voordelen opleveren voor de gemeenschappen die van de visserij afhankelijk zijn.
Degenen die hiervan profiteren zijn voornamelijk de grootschalige ringzegenvaartuigen die tonijn levend vangen om te worden vetgemest, een relatief recente commerciële activiteit die afhankelijk is van het gebruik van kleine pelagische soorten voor hun voer. Veel van deze kleine pelagische soorten worden overbevist, met name in de Middellandse Zee.
Er zijn ook verontrustende tekenen dat deze schenking van quota aan grootschalige visserijbedrijven een openbare hulpbron verandert in een particulier goed via individuele (of vaartuig) overdraagbare quota (ITQ's). De Spaanse wetgeving staat nu bijvoorbeeld de tijdelijke of permanente overdracht toe van tonijnquota tussen vaartuigen met toegang tot de tonijnvisserij, wat zou kunnen leiden tot de concentratie van de aan grote en middelgrote vaartuigen toegewezen quota in de handen van een weinig bedrijvenen leiden tot speculatieve investeringen en handel in tonijnquota.
LEVEN wijst een dergelijk model voor de toewijzing van visserijrechten afhetzij in de Middellandse Zee, hetzij elders. De visserij is een mondiaal erfgoed, en het zijn de nationale regeringen en niet de particuliere ondernemingen die moeten bepalen wie toegang heeft tot en gebruik kan maken van deze natuurlijk hernieuwbare hulpbronnen. Het commercialiseren van visbestanden via ITQ's en soortgelijke marktgerichte instrumenten voor visserijbeheer is eerlijk noch duurzaam.
LEVEN verzoekt de regeringen van de lidstaten artikel 17 van het GVB toe te passenzowel naar de letter als naar de geest van de wet. Dit betekent dat artikel 17 moet worden toegepast om een verantwoorde en sociaal nuttige visserij te bevorderen. Het gratis weggeven van visrechten aan een klein aantal steeds welvarender en machtiger wordende visserijbedrijven heeft de meerderheid van de vloot rechteloos gemaakt en verandert een openbare hulpbron in een particulier goed.
♦♦♦
LIFE neemt deel aan de regionale GFCM-conferentie over "Bouwen aan een toekomst voor duurzame kleinschalige visserij in de Middellandse Zee en de Zwarte Zee".
Brussel, 14 maart 2016
LIFE neemt deel aan de regionale GFCM-conferentie over
"Bouwen aan een toekomst voor duurzame kleinschalige visserij in de Middellandse Zee en de Zwarte Zee".
De vergadering van de Algemene Visserijcommissie voor de Middellandse Zee, die van 7 tot en met 9 maart 2015 plaatsvond in Algiers (Algerije), werd bijgewoond door Brian O'Riordan, adjunct-directeur van LIFE, en Marta Cavallé, LIFE-coördinator voor de Middellandse Zee.n.
Het doel van de deelname van LIFE aan de vergadering was om bewustmaking van LEVENzijn missie en doelstellingende kwesties te belichten die van belang zijn voor Europese kleinschalige vissers met weinig impact, en om contacten dat zal helpen LEVEN en haar werk om meer erkenning en steun te krijgen.
Meer bepaald vertegenwoordigde Brian O'Riordan LEVEN aan een rondetafelgesprek over de vrijwillige richtsnoeren van de FAO voor de beveiliging van de kleinschalige visserij (SSF-richtsnoeren), waarbij zijn inbreng vooral gericht was op de kansen en uitdagingen voor Europese kleinschalige vissers met weinig impact bij de uitvoering van het hervormde GVB.
De Algemene Visserijcommissie voor de Middellandse Zee (GFCM) is een regionale organisatie voor visserijbeheer (ROVB), en speelt derhalve een belangrijke rol in het visserijbestuur in de regio. Het bijwonen van een dergelijke vergadering is derhalve zeer in overeenstemming met LEVENde doelstelling om "de gezondheid van onze zeeën in Europa en de rest van de wereld te herstellen". Er zij aan herinnerd dat de Middellandse Zee zich in een kritieke situatie bevindt van overbeviste en uitgeputte bestanden, gebrek aan doeltreffend beheer, IOO-visserij, achteruitgang van het milieu, enz.. DG Mare organiseerde onlangs een spoedvergadering over de toestand van de bestanden in de Middellandse Zee en zal op 27 april 2016 in Brussel een ministeriële visserijvergadering van alle Middellandse-Zeelanden organiseren.
Aanwezig waren delegaties van Noord-Afrikaanse landen, de Europese Commissie (DG Mare) en het MedAC, enkele Europese delegaties, Noord-Afrikaanse vissersorganisaties, het WWF, de IUCN en diverse NGO's, en onderzoekers.
Een van de hoofdthema's van de bijeenkomst was het ondersteunen van duurzame ontwikkeling van kleinschalige visserij door blauwe groei. Met "blauwe groei" wordt beoogd het economisch rendement van de exploitatie van zeeën en oceanen te maximaliseren in evenwicht met ecologische duurzaamheid en sociale ontwikkeling. Het is een nieuw concept dat wortelt in het Rio-proces inzake duurzame ontwikkeling, gekoppeld aan de groene economie. Het wordt op grote schaal gepromoot en zou ernstige gevolgen kunnen hebben voor de kleinschalige visserij. Blauwe groei geeft voorrang aan de sectoren met het grootste potentieel voor groei en economische voordelen.
De consultant die de bespreking presenteerde, merkte op dat de visserij zijn niet zichtbaar in een macro-economische visie op blauwe groei. Er is weinig ruimte voor productieverhoging in de visserij. Wat hem betreft moet de visserij aantonen hoe zij haar bijdrage aan de economie en de groei kan maximaliseren, en zich dienovereenkomstig "herpositioneren". Dit vereist volgens hem a) de toepassing van een systeem van "gebruiksrechten" om economische efficiëntie te bereiken, en b) het genereren van een "investeerbaar overschot" dat in groei kan worden geïnvesteerd.
De volgende twee sessies werden geleid door projecten in verband met het WWF, de eerste over medebeheer en de tweede op Beschermde zeegebieden en hoe hun prestaties kunnen worden verbeterd door de deelname van de kleinschalige visserij aan het beheer en het gebruik ervan. In de presentaties werd ook gewezen op de noodzaak van "no take zones" in de MPA's om ze productiever te maken.
Het WWF heeft in het Middellandse-Zeegebied veel relevante ervaring met MPA's en met kleinschalige visserij via het MedPan-project. Wij hebben contact opgenomen met vertegenwoordigers van MedPan/WWF om na te gaan hoe LIFE-leden kunnen profiteren van opleiding en andere ondersteuning om ze beter te doen begrijpen door de visserijautoriteiten in de beschermde gebieden. Ons werd voorgesteld dat LEVEN een delegatie regelen om de 2nd Forum van beschermde mariene gebieden in het Middellandse Zeegebied, dat van 29 november tot en met 1 december 2016 in Tanger, Marokko, zal plaatsvinden.
In de vierde zitting werd gesproken over waardeketens in de kleinschalige visserij en hoe deze zodanig te bevorderen dat de vissers kunnen profiteren van toegevoegde waarde. Een van de belangrijkste problemen voor de kleinschalige vissers is de hoge prijs die hun vis op de markt oplevert in vergelijking met de relatief lage prijs die zij ontvangen. Verschillende regelingen werden besproken, waaronder coöperaties, opleiding, milieukeurmerken enz.
Het laatste panel waarin Brian O'Riordan zitting had, ging over de FAO SSF-richtsnoeren, en zijn presentatie ging over de kansen en uitdagingen voor de kleinschalige visserij bij de uitvoering van het GVB in de Middellandse Zee. Artikel 17, de marktverordening, het EFMZV en de adviesraden.
De belangrijkste conclusies van de conferentie staan in een document van 7 bladzijden, waarin wordt voorgesteld een Werkgroep kleinschalige visserij waaraan LIFE kan deelnemen.. De GFCM waren zeer positief over LEVENen stonden zeer positief tegenover het idee van LEVEN het bijwonen van GFCM-vergaderingen.
Het LIFE-personeel had ontmoetingen met veel verschillende mensen en organisaties, waaronder:
Abdella Srour, uitvoerend secretaris, GFCM.
Stefano Cataudella, voorzitter, GFCM.
Valerie Laine, DG Mare, hoofd van de eenheid Instandhouding en controle in het Middellandse-Zeegebied.
Rosa Caggiano, uitvoerend secretaris, MedAC.
Dr. Vassiliki Vassilopoulou, onderzoeksdirecteur, Helleens Centrum voor Marien Onderzoek
Matthieu Bernardon, visserijconsultant van de FAO en anderen, met aanzienlijke ervaring met sscf in het Middellandse-Zeegebied.
Giuseppe Di Carlo, hoofd eenheid MPA's, WWF-mediterraan programma
Julien Sémelin, programmamedewerker, Programma Middellandse-Zeegebied, MAVA-stichting.
Fabrizio De pascale, nationaal secretaris, Italiaanse vakbond van arbeiders, visserij en aquacultuur.
Margaux Favret, Marine Stewardship Council, Medfish-project.
Hacene Hamdani en anderen van het Maghrebian Artisanal Fishers' Platform (samen met andere vissers uit de regio).
Vertegenwoordigers van de Spaanse autoriteiten.
Dutch 
English 
Croatian 
French 
German 
Greek 
Italian 
Polish 
Romanian 
Spanish 
Maltese