LIFE wita Antonisa Petrou, biologa Marne z Cypru, który ściśle współpracuje z cypryjskim Stowarzyszeniem Profesjonalnych Rybaków Przybrzeżnych, stowarzyszeniem członkowskim LIFE.
Antonis niedawno dołączył do zespołu LIFE jako kierownik nowego projektu na Cyprze. Projekt ma na celu zaangażowanie rybaków małoskalowych o niskim wpływie na środowisko we współzarządzanie morskim obszarem chronionym w zatoce Chrysochou poprzez utworzenie komitetu współzarządzającego z właściwymi władzami.
Projekt stanowi część większego programu obejmującego cały region Morza Śródziemnego, wspieranego przez Fundację MAVA i koordynowanego przez WWF w celu zwiększenia odporności Morza Śródziemnego poprzez rozszerzenie współzarządzanych i finansowo zrównoważonych stref zakazu połowów (NTZ) i MPA.
- Antonis, jako profesjonalny biolog morski masz silny związek z morzem. Co zmotywowało Cię do zostania biologiem morskim i pracy z rybakami?
Podczas mojego pierwszego tygodnia na uniwersytecie, gdzie studiowałem nauki biologiczne, poproszono nas o zrobienie prezentacji.
Przez przypadek przydzielono mi temat związany z kałamarnicami.... zaintrygowało mnie to, spędziłem godziny badając to i uzależniłem się.
Moja współpraca z rybakami i PAPF (Pancypriot Association of Professional Fisherman) na Cyprze rozpoczęła się bardzo wcześnie. Po powrocie z uniwersytetu w 2000 r. zacząłem pracować jako zewnętrzny współpracownik i nurek w Departamencie Rybołówstwa. Dyrektor w tamtym czasie chciał, aby ktoś poprowadził mały projekt Leonardo Da Vinci dotyczący szkolenia zawodowego rybaków na Cyprze i zapytał, czy byłbym zainteresowany prowadzeniem go dla PAPF. Od tego momentu rozpoczęła się moja współpraca ze stowarzyszeniem.
- Co sprawiło, że zainteresowałeś się LIFE i współpracą z organizacją?
Od samego początku, kiedy usłyszałem o LIFE za pośrednictwem Mediterranean Advisory Council (MedAC), gdzie reprezentuję PAPF, było jasne, że zaangażowanie w to stowarzyszenie jest czymś, co może potencjalnie przynieść korzyści PAPF, której jestem doradcą naukowym. Po spotkaniu z Martą Cavallé i rozmowie o tym, co właściwie robi LIFE i jakie korzyści odnoszą inni, stało się jasne, że jest to sposób na włączenie PAPF do szerszej sieci rybaków małoskalowych (SSF), którzy mają wspólne problemy i kwestie w innych krajach. Głos rybaków małoskalowych jeszcze kilka lat temu nie był słyszalny, ale teraz nastąpiła całkowita zmiana na poziomie UE. Następne lata będą interesujące pod względem zarządzania SSF, a współpraca z LIFE wzmocni pozycję i da głos PAPF poza granicami Cypru.
- Od kilku lat współpracuje Pan z cypryjskim Stowarzyszeniem Zawodowych Rybaków Przybrzeżnych (PAPF). Czy mógłbyś opowiedzieć nam coś o profesjonalnym rybołówstwie na Cyprze, znaczeniu tego sektora i o rodzaju pracy, którą wykonujesz ze stowarzyszeniem?
PAPF jest stowarzyszeniem reprezentującym wszystkich profesjonalnych rybaków morskich na Cyprze. Obejmuje to pełnoetatowych i niepełnoetatowych profesjonalistów posiadających statki o długości poniżej 12 metrów, którzy do zarabiania na życie używają głównie sieci, sznurów haczykowych, pułapek i węd ręcznych. Na Cyprze istnieje 327 profesjonalnych licencji przybrzeżnych na małą skalę. Chociaż sektor ten nie jest duży, stanowi integralną część gospodarki, a ten tradycyjny sposób życia zapewnia środki do życia społecznościom przybrzeżnym wyspy.
Podobnie jak w przypadku większości śródziemnomorskich łowisk małoskalowych, połowy tutaj są połowami mieszanymi, a głównymi gatunkami są Spicara smaris, Boops boops, Siganus rivulatus, Sparisoma cretence i Mullus sp. Główne problemy stojące przed rybakami to rosnąca obecność inwazyjnych gatunków obcych, takich jak toksyczne rozdymki i skrzydlice, interakcje z chronionymi i zagrożonymi gatunkami, takimi jak żółwie i delfiny oraz w mniejszym stopniu foki, a także stale malejąca obfitość ryb z powodu oligotroficznego i przełowionego środowiska.
Moja współpraca z PAPF ma charakter doradczy. Od 2012 roku oferuję swoje usługi pro bono w charakterze oficjalnym. Na co dzień współpracuję głównie z prezesem stowarzyszenia, ale także z komitetami stowarzyszenia podczas spotkań i dyskusji na szczeblu rządowym. Reprezentuję stowarzyszenie w MedAC.
- Projekt, którym będziesz zarządzać, ma na celu zaangażowanie rybaków we współzarządzanie MPA w zatoce Chrysochou, w oparciu o prace już podjęte przez Pan Cypriot Association. Czy mógłbyś opowiedzieć nam coś o zatoce Chrysochou i dlaczego ważne jest ustanowienie tam współzarządzanego obszaru chronionego?
Kakoskali MPA został ustanowiony 2 lata temu jako mały MPA poprzez podejście oddolne we współpracy między rybakami małoskalowymi z Latsi (wioska w zatoce Chrysochou), organizacją pozarządową Enalia Physis i Departamentem Rybołówstwa. Obszar ten znajduje się w stosunkowo odległym miejscu w północno-zachodniej części wyspy. Rybacy chcą zwiększyć skuteczność MPA poprzez współzarządzanie obszarem z władzami, lokalnymi interesariuszami i organizacjami pozarządowymi, tak aby wdrażane były przepisy prawa, ustalane i przestrzegane prawidłowe zasady i regulacje, tak aby potencjalne korzyści z MPA zostały zrealizowane. Nie chcą, aby był to tylko obszar chronionego krajobrazu na papierze, ale w pełni funkcjonujący obszar, w którym środowisko i jego składniki są chronione, a tym samym również źródła utrzymania rybaków i innych użytkowników.
- Ze względu na pandemię Covid-19, ostatnie kilka miesięcy było trudnym okresem dla rybaków małoskalowych na całym świecie, z obowiązującymi rygorystycznymi środkami higieny i załamaniem rynków. Jak w tym czasie radzili sobie rybacy na Cyprze? Jak udało im się przetrwać i jakie są ich perspektywy na nadchodzący okres?
Cypryjscy rybacy ucierpieli przede wszystkim z powodu spadku popytu na ryby, które są bardzo cenione na Cyprze. Poważne ograniczenie branży turystycznej, która jest ważna dla lokalnej gospodarki, a także wszystkie środki związane z zamknięciem i zmniejszeniem wydajności tawern rybnych i restauracji, w szczególności wpłynęły na zdolność rybaków do dystrybucji swoich produktów. W 2020 r. Departament Rybołówstwa dwukrotnie przedstawił finansowane plany zaprzestania działalności połowowej. Zostały one przyjęte z zadowoleniem przez zdecydowaną większość rybaków, choć ich miesięczna wartość jest stosunkowo niewielka.
- Jakie są pierwsze kroki, które należy podjąć w Zatoce Chrysochou w kierunku współzarządzania MPA?
Po pierwsze, musimy zaangażować się w rozmowę ze stowarzyszeniem na poziomie lokalnym, ale także krajowym (z uwzględnieniem Departamentu Rybołówstwa), aby zrozumieć poziom, na którym idea współzarządzania zostanie wdrożona. Ponadto należy przeprowadzić dyskusję na temat obowiązków, które stowarzyszenie jest skłonne podjąć i którymi Departament Rybołówstwa jest skłonny się podzielić. Ograniczenia związane z pandemią COVID-19 bardzo utrudniają jednak ukończenie części prac w 2020 roku.